Alman Psikiyatrist Hubertus Tellenbach, depresyona yatkın kişilik yapısını tanımlamak için Typus Melancholicus tanımını kullanır. Tellenbach, Heidelberg Üniversite Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nde yatarak tedavi gören 119 depresyon hastasının kişilik özelliklerini gözlemleyerek, depresyona yatkınlık yaratan melankolik özellikleri tanımlamıştır. Bu kişilik yapısını dört farklı boyutta ele alan Tellenbach, melankolik yapıdaki kişilerin tipik özelliklerini şöyle tanımlar:
Düzen Endişesi: Kişiler arası ilişkilerde uyum takıntısı ve aşırı hassasiyet
“Mutluluğum öncelikle çevremdeki diğer kişilerin mutlu olmasına bağlıdır.”
“Diğerleri ile aynı fikirde olmadığımda bunu nasıl söyleyeceğimi bilemem ve söylemekten kaçınırım.”
“Ailem ve çevremle çatışmaya girmektense, kariyerim ve bireysel ihtiyaçlarımdan vazgeçerim.”
“Her zaman etrafımdakileri elimden gelenin en iyisini yaparak memnun eder, kimsede memnuniyetsizlik yaratmam.”
Vicdan: Suçluluk duygusu ile diğer duygu ve ihtiyaçları bastırma
“Benim için hayatta en önemli şey vicdanımın rahat olmasıdır.”
“Biriyle ters düşersem, haklı olsam da suçlu hissederim.”
“Eğer bir şeyi yanlış yaparsam, bunu düzeltene kadar sürekli düşünmeye devam ederim.”
“Eleştiriye maruz kalmamak için işlerimi hep tam ve düzgün yapar, gerekirse diğerlerinin işlerini de yaparım.”
Ahlak: Konulan kuralları sorgulamadan kabullenme ve aşırı uyum
“Her ne yapıyorsam, tam ve mükemmel yapmalıyım.”
“Görev her şeyden önce gelir.”
“Ani bir karar almam gerektiğinde, hemen diğerlerinin benden ne beklediklerini göz önünde bulundururum.”
“Ötekilerin benden beklentilerini karşılamazsam, başa çıkamayacağım çatışmalar yaşarım.”
Belirsizliğe Tahammülsüzlük: İlişkilerde, bir konu, kişi ya da olay üzerine farklı görüş ve tutumları tolere edememe
“Bir kararı birlikte aldığım insanlar fikirlerini değiştirdiklerinde, bundan oldukça rahatsız olurum.”
“Sevdiğim ve saygı duyduğum biri bana her zamankinden farklı davranırsa çok kötü hissederim.”
“Bir insan iyiyse iyidir.”
“Yeni durumlara adapte olmak benim için çok zor.”
Bu yargılar zaman zaman hepimizin aklından geçer. Typus Melancholicus’u diğerlerinden ayıran fark, bu yargıların ‘melankolik tip’ tarafından abartılı biçimde yaşanması ve kişinin hem hayatına hem de ilişkilerine büyük oranda yön vermesidir.
